Uitleg kop-afbeelding

De foto die U hierboven ziet, is een zicht op het gebied ‘Aen de Broeckstraet’, ‘de Lusdonck’ geheten. De naam ‘Aen de Broeckstraet’ is een oud toponiem. Het bevindt zich in Spoordonk bij Oirschot en ligt ingesloten tussen het riviertje de Beerze, de Spoordonkse Watermolen, de Spoordonkseweg, uiteraard de Broekstraat zelf en de Viermannekesbrug. Hier liggen de wortels van onze familie. Hier ligt het gebied waar we onze naam aan te danken hebben. Op de achtergrond (links achter de bomen verscholen) ziet men de Spoordonkse Watermolen. Naast deze watermolen stond vroeger een hoeve, die van latere datum is, met de naam ‘Ter Lulsdonck’.

Bron: Ad van de Lisdonk (eigen archief) – foto is gemaakt op 26 september 2007.

 

‘Aen de Broekstraet’

Hoe voelt het om te staan op de plek waar mijn familiewortels liggen? Eigenlijk voel ik niets, of toch wel? Het is een regenachtige, druilerige dag, helemaal geen dag om het boerenland in te trekken. Het geeft mij een vreemd gevoel. Hier was het, hier woonden mijn voorouders, hier kregen ze hun kinderen, hier bewerkten ze hun land, hier is het allemaal begonnen. Toch gek, je kent niemand en niemand kent jou, maar toch heb je het gevoel dat je iedereen kent, en iedereen jouw kent. Hier was het. Hier zoek ik mijn wortels. Hier zoek ik mijn roots.

Op woensdag 26 september 2007 werd ik uitgenodigd door Henk van der Schoot uit Hedel (Oirschot) voor een bezoek aan dit, voor mij, speciale gebied. Wij kenden elkaar niet, maar deze webpagina en een uitspraak over de Lusdonck, van zijn oude tante, was de aanleiding. Henk bracht me naar DÉ plek. Vanuit de Broekstraat liepen we, via het Lusdonckpaadje, naar een net geoogst groot maisveld. Hier had ik een prachtig uitzicht op de omgeving. Hier bekroop me het gevoel van, ja hier kom ik vandaan. Hier liggen mijn wortels. Hier leefden mijn voorouders. 

In de verte keek ik op de achterzijde van de Spoordonkse Watermolen en op de meanderende Beerze. Een prachtig plaatje. Mijn laarzen was ik vergeten maar de goden waren mij goed gezind en het weer was helder. Wij knoopten een gesprek aan met een toevallig aanwezige boer, Frans van Heerebeek. Als jonge boer bracht hij, net als zijn voorouders, het graan dat van zijn land kwam, over de Lusdonck, naar de watermolen, om het te laten malen. Vrij nauwkeurig wist hij te vertellen hoe de Lusdonck begrensd was. Het zogenaamde ‘Lusdonckpaadje’ was een, door Frans zelf, bedachte naam van het toegangspaadje naast zijn boerderij naar het land dat er achter lag. Misschien zet hij daar nog eens een naambordje neer. Dan kan iedereen, die er wandelt, genieten van het prachtige uitzicht. Door de ruilverkaveling, in de jaren ’50 van de vorige eeuw, is het oude toponiem verdwenen en tevens de oorspronkelijke landindeling.

Frans vertelde, dat de grond van de Lusdonck altijd hoog heeft gelegen. Een deel is in het verleden afgegraven om de Broekstraat op te hogen. De Lusdonck lag heel duidelijk aan de meanderende Beerze. Heel vroeger kende men deze naam nog niet, maar sprak men over lussen in de rivier. Zo moet de naam Lusendonc, zoals die in 1300 reeds gebruikt werd, zijn ontstaan. Een verhoging (DONC) in het land aan een kronkelende (LUSEN) rivier. Vandaar de naam LUSENDONC. Door de loop van de tijden werd de naam meestal als Lusdonck geschreven. Nu schrijft men over het algemeen Lisdonk of een variant daarop. De Beerze is in de loop van de jaren verlegd. In de zestiger jaren, van de vorige eeuw, werd de Beerze recht getrokken tot een beheerste rechte rivier, met stuwen. Daarmee was de waterbeheersing onder controle. Nu denkt men daar anders over en geeft men de natuur zijn oorspronkelijke loop terug. Maar we kunnen niet uitsluiten dat de Lusedonc genoemd is naar de lus die lag tussen de kleine Aa en de grote Aa, Langdonc geheten. Waarschijnlijk zal het een combinatie zijn van beide; het gebied, vroeger Langdonc geheten, en de lussen die door de Beerze gevormd werden. 

Ad van de Lisdonk

(Bron: Frans van Heerebeek (Spoordonk), Henk van der Schoot (Hedel/Oirschot), Ad van de Lisdonk (Oostrum-Lb)

Comments are closed.