Huize Stella

‘Huize Stella’

( Kloosterstraat 12 te Goirle )

( Rijksmonument nummer: 517006 )

(Zie ook verder op deze pagina > 30 fotoos, zowel exterieur als interieur)

Deze villa, ‘Huize Stella’, inmiddels rijksmonument, is opgenomen in de historische dorpswandelingen van de gemeente Goirle.

Inleiding

De oorspronkelijke villa van fabrikant Peter Godefridus Maria van de Lisdonk (Pierre), z.v. fabrikant Cornelis van de Lisdonk en Johanna Maria van Besouw werd in 1902, voor een bedrag van fl.7978,- door de laagste plaatselijke inschrijver, aannemer Robben, gebouwd naar een tekening van architect W.F.J.H. Bouman uit Tilburg. De stijl van de villa is in de vormentaal verwant aan de Jugendstil, afgeleid van het Franse Nouveau (= nieuwe kunst). Jugenstil (= jeugdige kunst) stamt oorspronkelijk (1900) uit München. Het was een organische, ornamentele, moderne stijl, met veel abstracte geometrische lijnen. In ieder geval vernieuwend in de tijd dat in de architectuur de Neo-Gotiek hoogtij vierde. De St.Janskerk is daar een voorbeeld van.
Architect Bouman was reeds bouwkundig opzichter van deze St.Janskerk in Goirle. Tevens was hij verantwoordelijk voor het ontwerp van villa Blanca in Goirle en diverse Tilburgse panden.


De villa is gebouwd in de nabijheid van de ‘van de Lisdonkspie’ in hartje Goirle (nu Kloosterplein / Tilburgseweg geheten en gelegen tussen Kloosterstraat en Molenstraat). Door geldgebrek en een dreigend faillissement van zijn bedrijf, P.W. van de Lisdonk en Cie, deed Pierre in 1914 een poging dit pand te verkopen of te verhuren aan de “inspecteur der Posterijen en telegrafie” voor de vestiging van een postkantoor, maar het werd niet geschikt bevonden vanwege de indeling van het gebouw, met zijn vele trappetjes.
Tijdens de eerste wereldoorlog stond het pand echter leeg en werden er Nederlandse grensmilitairen ingekwartierd. Dat waren officieren van het Nederlandse leger, die met hun troepen ter verdediging van Nederland in de grenszone gelegerd waren.
De latere bewoners waren fabrikant Frits van Puijenbroek en zijn Roemeense vrouw Sultanica Ionesco, roepnaam Stella (=Sterre). Naar haar werd de villa genoemd, als zijnde ‘huize Stella’. Frits verdronk in 1955 en drie jaar later, in oktober 1958, vier jaar voor haar overlijden, schonk Stella de villa aan het r.k. kerkbestuur van Goirle tegen een jaarlijkse lijfrente van fl.1680,-. Bovendien diende de villa voor ‘nuttig gebruik’ te worden aangewend. Vandaar de bestemming Mater Amibilis, een vormingsinstituut voor katholieke meisjes.
Indirect profiteerde hier ook de NV Van Puijenbroek van omdat vanwege haar grote confectieafdeling, veel meisjes van de doelgroep bij de firma in dienst waren. Dat een dergelijke bestemming met veel in- en uitgaand menselijk verkeer, niet bevorderlijk was voor de kwaliteit van de villa laat zich raden.


Na het tijdperk Frits van Puijenbroek en Stella Ionescu, eind 1958, kreeg de villa een jeugdbestemming door invulling als Levensschool omdat hun vorig onderdak, het patronaatgebouw achter de St.Janskerk, bouwvallig was geworden. Later kwam dus hier ook de Mater Amibilisschool bij maar dan in een ander deel van de villa. Grote groepen meisjes kregen hier lessen voor hun latere leven. Na opheffing van beide scholen, kwam de bovenverdieping van de villa vrij. Dat was eind jaren zestig.
Na deze periode verhuurde de kerk delen van de villa aan wat nu heet ‘starters op de woningmarkt’, die relatief kort in de villa woonden. Een stoet van jong gehuwden verbleef in het gebouw. Lees hierover meer in ‘Huize Stella en zijn bewoners’.
Later deed het souterrain ook nog dienst als bejaardensoos. Het comfort was, op dat moment, zeer beperkt. Bijvoorbeeld, voor bad- en douchegelegenheid moest men uitwijken naar elders.
De laatste huurder was Ing. Gerard Wientjes, hoofd technische dienst van de firma van Puijenbroek. Hij heeft er bijna 20 jaar gewoond. De kerk vond het toen tijd worden om de “gekregen” villa te verkopen. Van de zeven gegadigden, bleek een café-uitbater uit Tilburg, genaamd Huib Luiten, het meest te willen betalen voor de prachtige villa aan de Kloosterstraat. Hij heeft er met een vriend tot 2001 in gewoond. In dat jaar werden diverse panden in Goirle tot monument verheven.
Een verre afstammeling van de familie van Puijenbroek, Hein Remmers, heeft de villa van hem overgenomen. De restauratie die Huib Luiten was begonnen, heeft Hein, samen met zijn vrouw Liesbeth, voortgezet. Huib Luiten had o.a. het dak vernieuwd en de centrale verwarming. Ook liet hij de buitenkant opschilderen in vrolijk woestijngeel. Deze kleur kan men nu nog zien aan de achterzijde van de villa. Hierop liet Huib een (“trompe l’oeil”) aangebrengen. Dat zijn, in dit geval, twee bedrieglijk echt lijkende geschilderde ramen. Hein en Liesbeth hebben, na hun intrek, de oorspronkelijke kleur wit teruggebracht, behalve de blinde muren aan de achterzijde. Ook werd de riolering vervangen en de vele schitterende ‘glas in lood’ ramen vakkundig laten restaureren in een perfect staaltje Jugendsteelkunst, door Ger Heheman. Het oorspronkelijk donkere interieur heeft nu een lichte uitstraling. Verder hebben zij het interieur zoveel mogelijk teruggebracht in de oude staat.
Twee, bijna drie meter hoge, monumentale deuren die als scheidingswand op de bel-etage boven het souterrain dienden zijn, in de periode dat de kerk eigenaar was, in de St.Janskerk terecht gekomen. Die pasten niet in het restauratieplan.
Het souterrain was in de tijd van de eerste bewoners het domein van het personeel. Dat was niet meer zo toen Frits en Stella er woonden. De ruime en prachtige stijlvolle keuken is nog steeds in gebruik, maar dan wel aangepast aan de eisen van deze tijd. Een oude waterpomp en de hardstenen gootsteen zijn tijdens de restauratie in de Heemschuur terecht gekomen.
Er was ook een voorraadkamer en een wijnkelder in de villa. Die zijn er nu nog, inclusief een trekliftje om de maaltijden van de keuken naar de eetkamer te hijsen, aanwezig. De lift is er nog wel maar niet meer in gebruik. Ook het stookhok en de kolenkelder zijn nog herkenbaar.
Het souterrain heeft een gewelfd plafond en is duidelijk soberder ingericht dan het bovenliggende huis. Ook bevinden zich daar nog twee, oorspronkelijke, provisiekasten waarvan één kast als broodkast dienst deed. Zij zijn geschilderd met verf op lijnoliebasis. Gezien het feit dat de villa een Rijksmonument is, mogen deze kasten, volgens de voorschriften van de Rijksdienst voor Monumentenzorg, niet overgeschilderd worden.
De entree van de villa heeft een uitstraling die bij een dergelijke villa past. Alhoewel de oorspronkelijke trapafscheiding ontbreekt, ziet men bij het binnenkomen, achter de monumentale dubbele voordeur, een prachtig ‘Jugendstil’ interieur. Alles is indrukwekkend. Zoals de gang en het trappenhuis met de glas-in-lood ramen in de tussendeuren. Ook de vloer, met zijn prachtige veelkleurige tegelvloer, voldoet geheel aan wat je zou verwachten. Zoals het trappenhuis dat vroeger verlicht werd door een houten beeld met een gas-toorts. Dit houten beeld is zelfs verwerkt in de, zelfs oorspronkelijke, trapleuning. De, brandgevaarlijke, toorts is echter niet meer in gebruik. De naaikamer van tweede bewoner Stella Ionescu, waar ze ook schilderde, is door latere bewoner Huib Luiten heringericht door het aanbrengen van twee bijpassende boekenkasten. Deze kamer is momenteel in gebruik door Hein Remmers als muziekkamer. Hier studeert Hein zijn opera’s in en geeft hij zangles. De kamer heeft, zoals de rest van de kamers op de bel-etage en de eerste verdieping, een uitstekende akoestiek. Op de bovenverdieping zijn de slaapvertrekken en de ook de jachtkamer van Frits van Puijenbroek met jachttrofeeën. Daar was ook het kamertje van zijn dienstbode. De muziekkamer is trouwens de kamer waar Liesbeth, de echtgenote van Hein, lag tijdens haar onoverwinnelijke ziekbed in 2007.


De nu goed onderhouden villa, die (anno 2013) weer te koop is heeft, al voor de eerste wereldoorlog begon, jammer genoeg een deel van zijn charme verloren; de balustrade en de torentjes boven op het dak zijn niet meer aanwezig. Opvallend aan Huize Stella is dat het ruim een meter boven straatniveau is gebouwd zodat er een souterrain kon worden gerealiseerd. Verder springen de grote balkons in het oog. In de stalen balustrade zijn de initialen P.v.d.J.v.H. van de opdrachtgevers te zien en in de plint de handtekening van de architect. Zowel de voorgevel als de zijgevel aan de linkerkant is heel gedetailleerd. De beide andere gevels zijn bijna blinde gevels, met zoals eerder beschreven, twee bedrieglijk echt lijkende geschilderde ramen (“trompe l’oeil”). Deze facadebouw is een kenmerk van architect Bouman. Ook het interieur is grotendeels authentiek, met marmeren schouwen, betegelde gangen, zwaar bewerkte stucplafonds en Jugendstil glas-in-loodramen.


Overigens, de naam van de villa ‘Huize Stella’ heeft nooit op de gevel gestaan. Die is pas later door de huidige bewoner, Hein Remmers, op een uithangbord aan de verandamuur aangebracht.
In het jaar 2001 werd ‘Huize Stella’, met een aantal andere panden in Goirle, officieel tot monument verklaard.

 

Beschrijving ‘huize Stella’ (exterieur)

Tweelaagse villa onder plat dak met souterrain. Het huis heeft een rechthoekige plattegrond. Het opgaande werk bestaat uit gepleisterde baksteen afgewisseld door profielstenen voorzien van koperglazuur in basement, cordon en fries. De kraagstenen onder de goot zijn eveneens voorzien van koperglazuur. Het basement vertoon een lichte entasis.

De voorgevel heeft in het midden op de bel étage zijn ingangspartij op een hardstenen bordes met aan de zijkant een trap van zeven treden. Aan de straatkant een rondboogbalustrade. De dubbele voordeur met bovenlicht heeft smeedijzeren roosters. In het bovenlicht gekleurd glas-in-lood. Boven de ingang een balkon met smeedijzeren balustrade voorzien van de initialen van de familie: P.v.d.L.v.H. en het bouwjaar. De uitkragende kant van het balkon steunt op een stenen pijler. In het linkerdeel van de voorgevel bevat de bel étage en het souterrain drie gekoppelde raamtraveeën gescheiden door een smalle penant.

De bovenste etage bevat echter twee gekoppelde raamtraveeën. De muuropeningen en vensters zijn alle getoogd met uitzondering van die in het souterrain, deze zijn recht gesloten. Bovendien worden de muuropeningen van de bel étage verbonden door één grote segmentboog, die doorloopt in de cordonlijst van het huis.

Het rechterdeel van de voorgevel is risalerend. Hierin bevinden zich twee gekoppelde raamtraveeën gescheiden door een smalle penant. De muuropeningen in het souterrain zijn recht gesloten en die van de bovenliggende verdiepingen zijn getoogd. Ook hier worden de muuropeningen van de bel étage verbonden door één grote segmentboog, die doorloopt in de cordonlijst van het huis. In de borstwering van de hierboven gelegen vensters bevindt zich een boogfries.

De linkerzijgevel bevat een uitgebouwde veranda met erboven een balkon. Beide hebben een smeedijzeren balustrade. Voor de achterdeur een klein hardstenen bordes en trap.

De rechterzijgevel is blind uitgevoerd.

De woning ligt op een perceel van 650m², en heeft rondom tuin. De gezellige tuin is onder architectuur aangelegd en is rondom de woning gelegen. De tuin heeft een sfeervol terras met meerdere gazons en vaste beplanting. Aan de achterzijde van de woning bevindt zich de inpandige berging. Het smeedijzeren hekwerk aan de straat heeft een hardstenen voet.

 

Waardering ‘huize Stella’

De villa, met HEKWERK, heeft algemeen belang. Het geheel is van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de wijze waarop de fabrikanten hun nieuw verworden rijkdom rond de eeuwwisseling uitdrukten in een heterogene mengeling van bouwstijlen. Het geheel is van architectuurhistorisch belang wegens de gaafheid van het exterieur en interieur. Het object is tevens van belang wegens de architectuurhistorische, typologische en functionele zeldzaamheid.

 

Fotoserie ‘huize Stella’ (exterieur)

Huize Stella, anno 1914, nog met balustrade en torentjes boven op het dak.
De achterste torentjes op het dak waren, echter ten tijde dat deze foto gemaakt is, al verdwenen.
Op de foto zijn ze bijgetekend, wat in die tijd gebruikelijk was.
Inzet, rechtsonder op de foto (omstreeks 1920), eerste eigenaar Pierre van de Lisdonk en zijn vrouw Mina van Hirtum.

Huize Stella, anno 1996. zonder balustrade en torentjes op het dak.

Huize Stella, anno 2005. Inzet, linksonder op de foto, naambord links van de villa boven het onderste hekwerk.

Huize Stella – Exterieur anno 2013.

Huize Stella – Exterieur anno 2013.

Huize Stella – Exterieur anno 2013.

Huize Stella – Exterieur anno 2013.

 

Beschrijving ‘huize Stella’ (interieur)

Het huis heeft een rijk grotendeels authentiek interieur. Drie schouwen met schoorsteenmantels in zwartmarmer. De gangvloer met veelkleurig tegelwerk …. Zwaar bewerkte stucplafonds met lijstwerk en gegoten reliëfs, onder andere met florale motieven. Paneeldeuren. Geprofileerde architraven. Amerikaans grenen trap met bordes. Gesneden trappaal met gasverlichting gedragen door een gietmetalen beeldhouwwerk, voorstellende een Spaanse edelman met zwaard. De ramen in het trappenhuis met Jugendstil glas-in-loodvensters. Hardstenen trappen naar souterrain. Het smeedijzeren hekwerk aan de straat heeft een hardstenen voet.
 
B E G A N E G R O N D

ENTREE
Entree met dubbele deuren voorzien van glas-in-lood welke toegang geven tot het trappenhuis met imposante trappartij. Het tussenbordes, de hoge plafonds, het tegelwerk op de vloer en de glas-in-loodramen doen voornaam aan en geven de hal allure.

WOONKAMER
De woonkamer bestaat uit een kamer en suite en is voorzien van een licht eiken parketvloer in een visgraatmotief met band, dubbele bies en rand. Vanuit deze woonkamer is de aan de zijkant van de woning gelegen veranda toegankelijk. Boven deze veranda is een balkon dat grenst aan een van de slaapkamers op de verdieping.

BIBLIOTHEEK/ HERENKAMER
De gezellige herenkamer/bibliotheek heeft een fraai gestuukt plafond met ornamenten en ook de
originele schouw in zwart marmer is bewaard gebleven.

 
V E R D I E P I N G.

OVERLOOP
Op deze etage bevinden zich de badkamer en drie slaapkamers met toegang tot een balkon met smeedijzeren balustrade. Op de overloop bevinden zich 2 vaste kasten.

SLAAPKAMERS
De ruime ouderslaapkamer aan de voorzijde is voorzien van vloerbedekking, stucwerk plafond en houten lambrisering. Via een loopdeur is het balkon bereikbaar.
De ruime 2e slaapkamer aan de zijkant van de woning gelegen, is evenals de ouderslaapkamer voorzien van vloerbedekking. De slaapkamer heeft genoeg vaste kastruimte. Via twee openslaande deuren heeft u toegang tot een balkon.
De 3e slaapkamer is voorzien van vloerbedekking, vaste kastruimte en twee openslaande deuren naar het balkon.

BADKAMER
De royale badkamer is voorzien van twee vaste wastafels, een douche en een 2e toilet. Er is een
aparte wasruimte.

 
S O U T E R R A I N

Deze woonlaag die u bereikt via een hardstenen trap ademt een sfeer van vervlogen tijden, de originele vloertegels en de gewelfde plafonds geven een gevoel van intimiteit en geborgenheid. Hier bevindt zich de eetkeuken met diverse inbouw-apparatuur zoals een vaatwasser, kookplaat, afzuigkap en een Amerikaanse koelkast..
De 3e slaapkamer is voorzien van vloerbedekking, vaste kastruimte en twee openslaande deuren naar het balkon.

WERKKAMER/ LOGEERKAMER
Direct aan de keuken grenst een ruime werkkamer/logeerkamer met de mogelijkheid hier een 2e badkamer te realiseren. Er is een wijnkelder en nog een grote kelder /opslagruimte met opstelling van de c.v.-ketel. Deze ketel is in 2005 totaal gereviseerd.
 
Bijzonderheden:
 
• vanwege de gaafheid van het rijke interieur en de zeldzaamheid is deze villa aangemerkt als Rijksmonument;
• de tuin is onder architectuur aangelegd met fraaie tuinverlichting;
• de woning is voorzien van een alarm-installatie;
• nagenoeg de gehele woning is voorzien van dubbele beglazing.
 

Fotoserie ‘huize Stella’ (interieur)

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Op deze foto is duidelijk de gasleiding te zien die oorspronkelijk aangesloten was aan de gastoorts, in het beeldje. (De leiding is afgesloten en dus niet meer in gebruik)

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

Huize Stella – Interieur anno 2013.

 

 
Kijk ook eens op: ‘Huize Stella’ Bewoners

Bronverantwoording fotomateriaal en tekst:
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed > https://rijksmonumenten.nl/monument/517006/huize+stella/goirle,
Bezoek door de auteur van deze site, Ad van de Lisdonk, aan Hein Remmers in zijn imposante villa, op 12 november 2013. (Publicatie met toestemming van Hein Remmers)
Huize Stella, een Jugendstil monument, door Herman van Rouwendaal. (Publicatie met toestemming van Hein Remmers)
Funda > https://www.funda.nl/koop/goirle/huis-48654491-kloosterstraat-12/omschrijving,
Eigen archief Ad van de Lisdonk (Oostrum-Lb) > https://www.genealogievandelisdonk.nl/plaatjes%20gebouwen/2005_kloosterstraat12.htm

 

Comments are closed.